Syrop z kwiatów czarnego bzu. Jak to jest zrobione?

Tomasz Drużkowski
5 lis 2022
3 minut(y) czytania

Zaktualizowano: 13 cze 2024

Syrop z kwiatów czarnego bzu smakuje obłędnie. W naszym domu pijamy go jako przepyszny napój. Latem z dodatkiem chłodnej wody, a zimą dodajemy do ciepłych herbat. Taki napój z dodatkiem syropu z kwiatów czarnego bzu to prawdziwy przysmak – kto nie próbował warto aby również sięgnął po orzeźwiający napój w formie lemoniady. Jest tak unikalny i wyjątkowy w smaku, że nie można z niczym innym go porównać.

Co to jest czarny bez

Na świecie występuje około 20 gatunków bzu. W Polsce znajdziemy 3 dziko rosnące gatunki: bez czarny (S. nigra), bez hebd (S. ebulus) i bez koralowy (S. racemosa). Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne. Najbardziej powszechnym jest dziki bez czarny, zwany również lekarskim lub aptecznym. Czarny bez (Sambucus nigra) jest rośliną pospolitą, jadalną i leczniczą. Warto jednak pamiętać, że ani kwiatów, ani owoców czarnego bzu nie można spożywać w stanie surowym.

Skąd się bierze

Czarny bez zakwita na przełomie czerwca. Jego intensywnie białe kwiaty są dobrze widoczne w krajobrazie pól i łąk z daleka. Kwiaty wydzielają specyficzny zapach który jednych przyciąga a innych odrzuca. Kwestia gustu. Aby go zbierać w celach spożywczych najlepiej udać się w pewne sprawdzone miejsce lub skorzystać z profesjonalnych plantacji uprawy tego krzewu.

“Czarny bez jest rośliną jadalną i leczniczą, ale NIE jadamy surowych kwiatów czarnego bzu (owoców również), bez obróbki termicznej lub suszenia! Na kwiaty czarnego bzu powinny również uważać osoby, które mają alergię na kwiaty”

Czy warto zbierać kwiaty czarnego bzu

Prowadzone badania coraz śmielej pokazuje, że kwiaty czarnego bzu zawierają w swoim składzie unikalne substancje, które hamują rozwój wielu wirusów i mają działanie wzmacniające. Nasi przodkowie kwiaty czarnego bzu suszyli i stosowali jako lek napotny przy wszelkiego rodzaju infekcjach. Dzisiaj nauka zbadała czarny bez i potwierdziła, że posiada cenne, unikalne składniki. Jest między innymi bogaty w witaminy i minerały. Znajdziesz w nim: beta karoten, witaminy: A, B1, B2, B3, B6, C oraz potas, wapń, magnez, sód, fosfor, sód. Poza tym czarny bez zawiera pierwiastki śladowe: żelazo, miedź, mangan i cynk, flawonoidy i kwasy fenylowe, garbniki oraz pektyny.

Syrop z kwiatów czarnego bzu – jak stosować

Syrop z kwiatów czarnego bzu pity jako eliksir doskonale sprawdza się w sezonie przeziębień. Działa napotnie i wzmacnia układ odpornościowy. Z dodatkiem wody staje się przepysznym i zdrowym napojem. W celu wzmocnienia pijemy 2 łyżki syropu przed snem, ale podczas infekcji należy pić kilka łyżek syropu w ciągu dnia. Można dodać go również do napojów i herbat. Nic nie stoi na przeszkodzie aby pić go regularnie.

Właściwości lecznicze kwiatów czarnego bzu są bardzo szerokie:

działają napotnie i antywirusowo,
wzmacniają odporność organizmu,
stabilizują krwiobieg i wzmacniają naczynia włosowate,
działają wykrztuśnie i rozrzedzają katar,
uśmierzają bóle (w tym ból głowy, np. podczas przeziębienia),
działają oczyszczająco i usuwają wolne rodniki,
przyspieszają przemianę materii,
łagodzą stany zapalne skóry.

Czarny bez zawiera również substancję zwaną cholina, która obniża ciśnienie krwi i zapobiega nadmiernemu odkładaniu się tłuszczu w organizmie.

Jak to jest zrobione

Składniki na najpyszniejszy syrop z kwiatów czarnego bzu:

ok. 40 baldachów kwiatów czarnego bzu (dobrze rozwiniętych),
sok wyciśnięty z 5 dużych cytryn,
2 litry wody,
400g cukru lub według uznania (klasyczne proporcje syropów to: 1 kg cukru na 1 litr płynu).

Wykonanie

Kwiaty, które są najcenniejsze, należy zebrać w pełni kwitnienia, w suchy i słoneczny dzień, razem z całym kwiatostanem. Kwiaty ścinamy nożycami ogrodowymi w taki sposób aby zachowały jak najwięcej naturalnego pyłku.

Zebrane kwiaty należy następnie rozłożyć na papierze i pozostawić, dając czas na opuszczenie ich przez ich naturalnych mieszkańców (robaczki). Jest to bardzo ważny etap na który warto poświęcić więcej czasu, ponieważ w dalszym etapie kwiatów czarnego bzu nie myjemy aby nie wypłukać naturalnych pyłków.

Gdy ten etap mamy już to za sobą, kwiaty dokładnie oddzielamy od łodyżek, które są gorzkawe i nadałyby całości cierpki smak.

Tak przygotowany surowiec zalewamy wrzątkiem i odstawiamy w chłodne miejsce na co najmniej 12h. Po tym czasie całość przecedzamy przez sitko, dodajemy sok z cytryn oraz cukier* (o ile chcemy wersję na słodko). Syrop z kwiatów czarnego bzu w wersji bez cukru dostępny jest tutaj.

Należy pamiętać aby nie gotować takiego syropu, a jedynie doprowadź go do wrzenia i natychmiast przelać wrzącą miksturę do wyparzonych słoiczków. Zakręcone słoiczki postawione do góry dnem muszą poczekać do zupełnego ostygnięcia. Inną metodą utrwalenia syropu z kwiatów czarnego bzu jest umieszczenie syropu w słoiku który następnie poddajemy w warunkach kontrolowanych pasteryzacji** w temperaturze 70°C. Bez pasteryzacji syrop nadaje się jedynie do bezpośredniego spożycia.

*Cukier jest naturalnym konserwantem. Klasycznie w medycynie naturalnej oraz w kulinariach używa się go do przyrządzania syropów, powideł czy nalewek.

** Pasteryzacja to proces utrwalenia żywności dzięki podgrzaniu żywności w warunkach kontrolowanej temperatury.